SALİHA SULTAN
Tiyatro Kooperatifi geçtiğimiz ay açıklanan ve çeşitli tartışmalara yol açan Kültür Bakanlığı’nın Özel Tiyatrolara Takviyeleri hakkında bir rapor hazırladı.
5 Kasım’da Kültür Bakanlığı’na iletilen ve yapılan yardımlardaki çeşitli çarpıklıkları ile tutarsızlıkları belgeleyen rapor Mimesis Sahne Sanatları Portalı’nda yayımlandı.
“Tiyatro Kooperatifi olarak, sahnelerin uzun vakit daha sonra bir daha açılmaya başladığı, özel tiyatroların var güçleriyle çalışarak ayakta kalma gayretlerini sürdürdüğü, tüm nakdi dayanakların hayati kıymet taşıdığı bu hassas devirde kamu dayanaklarıyla ilgili şeffaflık ve kolaylaştırıcılığı önemsiyoruz” vurgusu yapılan ve 64 özel tiyatronun sağladığı bilgiler ışığında hazırlanan raporda tiyatroların yüzde 41’inin takviyeye başvurduğu, yüzde 59’unun ise takviyeye müracaat yapmadı açıklandı.
SÜRECİN ŞEFFAFLIĞINA İNANÇ DUYULMADI:
Raporda müracaat yapmayan tiyatroların münasebetleri şöyleki sıralandı: Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sunduğu dayanak ölçüsünün yeni bir tiyatro yapımının hayata geçirilmesi noktasında yetersiz kalması. Kıymetlendirme sürecinin adil ve şeffaf yürütüleceğine itimat duyulmaması. Dayanak alınması durumunda işleyen zorlayıcı prosedür ve tiyatrolar için ortaya çıkan ağır evrak yükü. Ticaret Odası kaydı ve ‘vergi borcu yoktur’ yazısı gerekliliği. Tiyatronun talebi doğrultusunda, pandemi şartları sebebiyle, 2020-2021 sanat dönemi için alınan takviyenin 2021-2022 sanat dönemine devredilmesi. Tiyatronun pandemi şartlarının getirdiği belirsizlik sebebiyle faaliyetlerini durdurması ve yeni oyun üretmemeyi tercih etmesi.
DAYANAK YENİ YAPIMA YETMEZ:
Raporda müracaat yapan tiyatroların yüzde 92’sinin müracaatının olumlu yüzde 8’inin ise reddedildiği açıklandı. “Destekten yararlanamayan tiyatrolara müracaatlarının olumsuz sonuçlanma sebebi aktarılmamıştır” denilen raporda şu tenkitler yapıldı:
“Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara Ait Yönetmelik”in 9. unsurunda “Bakanlıkça özel tiyatroların projelerine, müracaatta sunacakları toplam iddiası maliyetin yüzde 70’ine kadar yardım yapılabilir” ibaresi yer almaktadır. Lakin, dayanak başvurusu olumlu sonuçlanan 24 özel tiyatronun dataları incelendiğinde, verilen takviyenin oyunların toplam maliyetinin ortalama yüzde 24’ünü karşıladığı görülmektedir. Bu oran, özel tiyatroların yeni bir yapımı hayata geçirmesini ve dönem boyunca seyirciyle buluşturmasını mümkün kılmamaktadır.. esasen, verilecek dayanağın üst limiti yönetmelikte yer alırken alt limitin yer almamasını da bir sorun olarak görüyoruz.” Verilen dayanağı bundan evvelki devir 44 bin lira olduğu bu devir verilen dayanağın ise 30 bin liraya düştüğü de tabir lisandı. “Tiyatro başına ayrılan dayanak bütçesindeki düşüş, özel tiyatroları güç durumda bırakmaktadır” denildi.
KOLTUK BAŞI DAYANAĞI KARARI UYGULANMADI:
Raporda 7 Mayıs 2021’de Kültür ve Turizm Bakanı Sn. Mehmet Nuri Ersoy’un katıldığı görüşmede karar alınmasına karşın salonu olan tiyatrolara 20 bin lira artı koltuk başına 100 liralık dayanağın de uygulanmadığı söz edildi. Son olarak raporda “İdealde ise, sürecin adil ve şeffaf bir formda ilerlediğine inanç duyulabilmesi için değerlendirmede subjektif bir kriterin olmaması, tüm parametrelerin puantaj sistemine dahil edilmesi gerekmektedir” talebi lisana getirildi.
Tiyatro Kooperatifi geçtiğimiz ay açıklanan ve çeşitli tartışmalara yol açan Kültür Bakanlığı’nın Özel Tiyatrolara Takviyeleri hakkında bir rapor hazırladı.
5 Kasım’da Kültür Bakanlığı’na iletilen ve yapılan yardımlardaki çeşitli çarpıklıkları ile tutarsızlıkları belgeleyen rapor Mimesis Sahne Sanatları Portalı’nda yayımlandı.
“Tiyatro Kooperatifi olarak, sahnelerin uzun vakit daha sonra bir daha açılmaya başladığı, özel tiyatroların var güçleriyle çalışarak ayakta kalma gayretlerini sürdürdüğü, tüm nakdi dayanakların hayati kıymet taşıdığı bu hassas devirde kamu dayanaklarıyla ilgili şeffaflık ve kolaylaştırıcılığı önemsiyoruz” vurgusu yapılan ve 64 özel tiyatronun sağladığı bilgiler ışığında hazırlanan raporda tiyatroların yüzde 41’inin takviyeye başvurduğu, yüzde 59’unun ise takviyeye müracaat yapmadı açıklandı.
SÜRECİN ŞEFFAFLIĞINA İNANÇ DUYULMADI:
Raporda müracaat yapmayan tiyatroların münasebetleri şöyleki sıralandı: Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sunduğu dayanak ölçüsünün yeni bir tiyatro yapımının hayata geçirilmesi noktasında yetersiz kalması. Kıymetlendirme sürecinin adil ve şeffaf yürütüleceğine itimat duyulmaması. Dayanak alınması durumunda işleyen zorlayıcı prosedür ve tiyatrolar için ortaya çıkan ağır evrak yükü. Ticaret Odası kaydı ve ‘vergi borcu yoktur’ yazısı gerekliliği. Tiyatronun talebi doğrultusunda, pandemi şartları sebebiyle, 2020-2021 sanat dönemi için alınan takviyenin 2021-2022 sanat dönemine devredilmesi. Tiyatronun pandemi şartlarının getirdiği belirsizlik sebebiyle faaliyetlerini durdurması ve yeni oyun üretmemeyi tercih etmesi.
DAYANAK YENİ YAPIMA YETMEZ:
Raporda müracaat yapan tiyatroların yüzde 92’sinin müracaatının olumlu yüzde 8’inin ise reddedildiği açıklandı. “Destekten yararlanamayan tiyatrolara müracaatlarının olumsuz sonuçlanma sebebi aktarılmamıştır” denilen raporda şu tenkitler yapıldı:
“Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara Ait Yönetmelik”in 9. unsurunda “Bakanlıkça özel tiyatroların projelerine, müracaatta sunacakları toplam iddiası maliyetin yüzde 70’ine kadar yardım yapılabilir” ibaresi yer almaktadır. Lakin, dayanak başvurusu olumlu sonuçlanan 24 özel tiyatronun dataları incelendiğinde, verilen takviyenin oyunların toplam maliyetinin ortalama yüzde 24’ünü karşıladığı görülmektedir. Bu oran, özel tiyatroların yeni bir yapımı hayata geçirmesini ve dönem boyunca seyirciyle buluşturmasını mümkün kılmamaktadır.. esasen, verilecek dayanağın üst limiti yönetmelikte yer alırken alt limitin yer almamasını da bir sorun olarak görüyoruz.” Verilen dayanağı bundan evvelki devir 44 bin lira olduğu bu devir verilen dayanağın ise 30 bin liraya düştüğü de tabir lisandı. “Tiyatro başına ayrılan dayanak bütçesindeki düşüş, özel tiyatroları güç durumda bırakmaktadır” denildi.
KOLTUK BAŞI DAYANAĞI KARARI UYGULANMADI:
Raporda 7 Mayıs 2021’de Kültür ve Turizm Bakanı Sn. Mehmet Nuri Ersoy’un katıldığı görüşmede karar alınmasına karşın salonu olan tiyatrolara 20 bin lira artı koltuk başına 100 liralık dayanağın de uygulanmadığı söz edildi. Son olarak raporda “İdealde ise, sürecin adil ve şeffaf bir formda ilerlediğine inanç duyulabilmesi için değerlendirmede subjektif bir kriterin olmaması, tüm parametrelerin puantaj sistemine dahil edilmesi gerekmektedir” talebi lisana getirildi.