Klause
New member
Fatih Oktay, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’ndan Haziran 2017’de çıkan 700 sayfalık “Çin / Yeni Büyük Güç ve Değişen Dünya Dengeleri” kitabında, son senelerda dünya sahnesinde uygundan uyguna beliren yeni devin gerçeklerini epey çeşitli açılardan sunmuş, Çin’in siyasi, ekonomik, toplumsal, tarihî dinamiklerini ve bunların dünyanın gidişatına tesirlerini anlatmıştı. Bugüne dek toplam dört baskı yapan kitap, “Çin’i yüzeysel bir bakışla anlamak mümkün değil” diyen Oktay’ın senelera dayanan çalışmasının doyurucu bir örneğiydi.
Oktay, tıpkı yayınevinden kısa müddet evvel yayımlanan “Çin ve Dünyanın Geleceği / Yeni Büyük Güç ve Ticaret, Teknoloji, Pandemi Savaşları”nda çalışmasını sürdürüyor ve kitabın önsözünde bu defa de şu biçimde diyor:
“Çin’i anlamak sadece dünyanın nereye gittiğini anlamak için gerekmiyor; bu artık, uğraş alanı ne olursa olsun her insanın edinmesi gereken bir temel maharet haline gelmiş bulunuyor.”
14 kısımdan oluşan 283 sayfa hacmindeki kitap, Çin iktisadının yükselişi ve günümüzdeki global pozisyonundan ABD dolarının global pozisyonu ve Çin parası RMB’ye, Trump devri Amerika Birleşik Devletleri (ABD)-Çin savaşlarından 2020 korona krizi ve Çin iktisadına, Çin’in ekonomik dönüşümünde tasarruftan tüketime geçişe, Çin’de bilim ve teknolojiden toplumun meselelerine geniş bir yelpaze açıyor. Karşımızda, gelişmekte olan ülkelere tüm başka ülkelerden de Dünya Bankası ve IMF’den de fazla kredi veren Çin üzere bir ülke ve elimizde iş beşerlerine, akademisyenlere, bürokratlara, öğrencilere Çin’i anlatan bir kitap var.
MERKEZİ OLMAYAN SİSTEM
Başta Çin olmak üzere Doğu ekonomilerinde ortalama gelir seviyeleri, fiyatlar ve bunlara bağlı olarak ömür standartları süratle yükselirken, son on senelerda Batı’da tam aykırısı bir gelişme görüldüğünü belirten Fatih Oktay, Çin iktisadının nasıl bu kadar büyüdüğünü anlayabilmek için ülkenin idari sisteminin yapısı ve işleyişini kavramak gerektiğini vurguluyor. Oktay bu noktada farklı bir saptamada bulunmuş:
“Bu, merkezi olmayan, lokal idarelerin geniş yetki ve sorumluluklara sahip olduğu, mahallî yöneticileri, gelirlerini ve yükselme imkanlarını ekonomik büyümeye bağlayan bir performans kıymetlendirme sistemi çerçevesinde amansız bir büyüme yarışı ortasında tutan bir idari sistem.” (s.79)
İdari sistemin yapısını, Çin Komünist Partisi ve ulusal yetki hiyerarşisini, Çin tarzı ademimerkeziyetçiliği, lokal katmanlarda devlet ve parti yapılanmasını, kamuda başkan takımları, hukuk ve mahallî gücün kontrolünü detaylı halde aktaran müellif, merkezi gücün kontrolü ve ortak liderlik yaklaşımı hakkında da bilgi veriyor.
Kitaptaki değişik, bir epey yeni bilgi içererek kimi yanılsamaları gideren kısımlardan birinin başlığı, “Ucuz İş Gücünün Sonu, İş gücü İthalinde Doğru”. Çin denince akla iş gücü ucuzluğu ve nüfus büyüklüğü geldiğini tabir eden Oktay, “Ancak günümüzde Çin ucuz iş gücü ülkesi olmaktan süratle çıkıyor, bugün biroldukca yöre ve dalda fiyatlar Türkiye’dekini aşıyor” diyor. (s.115)
KORONA VE İDAREYE İNANÇ
“2008 Global Krizi, 2020 Korona Krizi ve Çin Ekonomisi” başlıklı kısımda, Çin’in karşılaştığı meseleleri ve bu meselelerle uğraş biçimlerini açıklayan Fatih Oktay, insanlığın koronayla gayretinin sonuçlarını şöyleki özetliyor:
“Bu krizde de ABD ve öteki gelişmiş Batı ülkelerinin ekonomilerinin olağana dönmesinin vakit alacağı, Çin iktisadının ise süratli büyümesini sürdüreceği, ötürüsıyla dünya iktisadı ortasındaki yükünü düzgünce artıracağı anlaşılıyor. Öte yandan Çin’in salgınla başa çıkmadaki başarısı, Batı ülkelerinin ise gayrette yetersiz kalması, bir yandan ülke idaresinin kendi formlarının üstünlüğüne inancını, öte yandan ülke insanlarının idareye olan itimadını pekiştirmiş bulunuyor.” (s.185)
Evet, Çin’i tanımak, anlamak, kavramak, sahiden de günümüz dünyasında temel bir hünere sahip olmayı gerektiriyor. Fatih Oktay’ın kitaplarının da bu maharetin kazanılması sürecinde, epey güzel birer rehber ve yardımcı olduğuna hiç kuşku yok.
Kaynak
Hibya Haber Ajansı
Oktay, tıpkı yayınevinden kısa müddet evvel yayımlanan “Çin ve Dünyanın Geleceği / Yeni Büyük Güç ve Ticaret, Teknoloji, Pandemi Savaşları”nda çalışmasını sürdürüyor ve kitabın önsözünde bu defa de şu biçimde diyor:
“Çin’i anlamak sadece dünyanın nereye gittiğini anlamak için gerekmiyor; bu artık, uğraş alanı ne olursa olsun her insanın edinmesi gereken bir temel maharet haline gelmiş bulunuyor.”
14 kısımdan oluşan 283 sayfa hacmindeki kitap, Çin iktisadının yükselişi ve günümüzdeki global pozisyonundan ABD dolarının global pozisyonu ve Çin parası RMB’ye, Trump devri Amerika Birleşik Devletleri (ABD)-Çin savaşlarından 2020 korona krizi ve Çin iktisadına, Çin’in ekonomik dönüşümünde tasarruftan tüketime geçişe, Çin’de bilim ve teknolojiden toplumun meselelerine geniş bir yelpaze açıyor. Karşımızda, gelişmekte olan ülkelere tüm başka ülkelerden de Dünya Bankası ve IMF’den de fazla kredi veren Çin üzere bir ülke ve elimizde iş beşerlerine, akademisyenlere, bürokratlara, öğrencilere Çin’i anlatan bir kitap var.
MERKEZİ OLMAYAN SİSTEM
Başta Çin olmak üzere Doğu ekonomilerinde ortalama gelir seviyeleri, fiyatlar ve bunlara bağlı olarak ömür standartları süratle yükselirken, son on senelerda Batı’da tam aykırısı bir gelişme görüldüğünü belirten Fatih Oktay, Çin iktisadının nasıl bu kadar büyüdüğünü anlayabilmek için ülkenin idari sisteminin yapısı ve işleyişini kavramak gerektiğini vurguluyor. Oktay bu noktada farklı bir saptamada bulunmuş:
“Bu, merkezi olmayan, lokal idarelerin geniş yetki ve sorumluluklara sahip olduğu, mahallî yöneticileri, gelirlerini ve yükselme imkanlarını ekonomik büyümeye bağlayan bir performans kıymetlendirme sistemi çerçevesinde amansız bir büyüme yarışı ortasında tutan bir idari sistem.” (s.79)
İdari sistemin yapısını, Çin Komünist Partisi ve ulusal yetki hiyerarşisini, Çin tarzı ademimerkeziyetçiliği, lokal katmanlarda devlet ve parti yapılanmasını, kamuda başkan takımları, hukuk ve mahallî gücün kontrolünü detaylı halde aktaran müellif, merkezi gücün kontrolü ve ortak liderlik yaklaşımı hakkında da bilgi veriyor.
Kitaptaki değişik, bir epey yeni bilgi içererek kimi yanılsamaları gideren kısımlardan birinin başlığı, “Ucuz İş Gücünün Sonu, İş gücü İthalinde Doğru”. Çin denince akla iş gücü ucuzluğu ve nüfus büyüklüğü geldiğini tabir eden Oktay, “Ancak günümüzde Çin ucuz iş gücü ülkesi olmaktan süratle çıkıyor, bugün biroldukca yöre ve dalda fiyatlar Türkiye’dekini aşıyor” diyor. (s.115)
KORONA VE İDAREYE İNANÇ
“2008 Global Krizi, 2020 Korona Krizi ve Çin Ekonomisi” başlıklı kısımda, Çin’in karşılaştığı meseleleri ve bu meselelerle uğraş biçimlerini açıklayan Fatih Oktay, insanlığın koronayla gayretinin sonuçlarını şöyleki özetliyor:
“Bu krizde de ABD ve öteki gelişmiş Batı ülkelerinin ekonomilerinin olağana dönmesinin vakit alacağı, Çin iktisadının ise süratli büyümesini sürdüreceği, ötürüsıyla dünya iktisadı ortasındaki yükünü düzgünce artıracağı anlaşılıyor. Öte yandan Çin’in salgınla başa çıkmadaki başarısı, Batı ülkelerinin ise gayrette yetersiz kalması, bir yandan ülke idaresinin kendi formlarının üstünlüğüne inancını, öte yandan ülke insanlarının idareye olan itimadını pekiştirmiş bulunuyor.” (s.185)
Evet, Çin’i tanımak, anlamak, kavramak, sahiden de günümüz dünyasında temel bir hünere sahip olmayı gerektiriyor. Fatih Oktay’ın kitaplarının da bu maharetin kazanılması sürecinde, epey güzel birer rehber ve yardımcı olduğuna hiç kuşku yok.
Kaynak
Hibya Haber Ajansı