CizmeliKedi
New member
Bedenin kan şekerini yani glikozu nasıl kullandığını etkileyen bir küme hastalığı söz eden diyabete dikkat çekmek için dünyada her yıl 14 Kasım Dünya Diyabet Günü olarak kutlanıyor. İnsan beyninin ana yakıt kaynağı olan glikoz, kaslar ve dokuları oluşturan hücreler için de kıymetli bir güç kaynağı. Bu niçinle insan ömründe değerli bir yeri bulunan glikozun kullanmasını etkileyen şeker hastalığı yani diyabet vakit içinde kalbe, kan damarlarına, gözlere, böbreklere ve sonlara önemli hasar veren yüksek kan şekeri düzeyleri ile karakterize kronik ve metabolik bir hastalık.
Sağlıklı bir diyet, sistemli fizikî aktivite, olağan beden yükünü korumak ve tütün kullanmasından kaçınmakla, Tip 2 diyabetin başlamasının önlenebileceğini yahut geciktirilebileceğini belirten Prof. Dr. Gülten Kaptan, bu yollarla ilgili teklifler sıralıyor. Bu yılın teması diyabet bakımına erişim olan 14 Kasım Dünya Diyabet Günü’nde diyabete karşı farkındalığın arttırılması için farklı aktivitelerin yapıldığını belirten Kaptan, bu yıl bayanların mavi oje sürerek, adamların ise mavi gömlek giyerek davete katılabileceklerini belirtti.
Dünyada 422 milyon insan diyabet hastası
Dünya Sıhhat Örgütüne bakılırsa, diyabetli kişi sayısı 1980’de 108 milyon iken bu sayı 2014’te 422 milyona yükseldi. Yaygın görülme oranı, düşük ve orta gelirli ülkelerde yüksek gelirli ülkelere göre daha süratli artıyor. Diyabetin körlük, böbrek yetmezliği, felç ve kalp krizinin değerli bir sebebi olduğunu tabir eden Kaptan, dünyada diyabet hastası olan kişi sayısının giderek arttığını belirterek şunları söylüyor: “Dünya Sıhhat Örgütüne nazaran, dünya çapında yaklaşık 422 milyon insan diyabet hastası olup, çoğunluğu düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor ve her yıl 1,6 milyon mevt direkt diyabete bağlanıyor. Hem hadise sayısı tıpkı vakitte diyabet yaygınlık oranı son birkaç yılda istikrarlı bir biçimde artıyor. Bu durum diyabetin evvela önlenmesine tartı verilmesini ve diyabet varsa idaresinin ne derece kıymetli olduğunu vurguluyor. Bu niçinle 2025 yılına kadar diyabet ve obezitedeki artışı durdurmak için global olarak kabul edilmiş bir gaye var. Diyabetle yaşayan beşerler içinse insülin de dahil olmak üzere uygun fiyatlı tedaviye erişim, hayatta kalmaları için kritik değere sahip. Diyabetli bireyler, durumlarını yönetmek ve komplikasyonlardan kaçınmak için daima bakım ve takviyeye gereksinim duyarlar. Kelamı edilen bakım bilhassa hemşireleri ve diyabet hemşirelerini yakından ilgilendiriyor. Tüm sıhhat alanlarında olduğu üzere hemşireliğin içerdiği hasta idaresi, bakım, idare ve eğitim rolleri kronik hastalıklardan biri olan diyabette de anahtar rol oynuyor.”
Tip 2 diyabeti önlemenin yahut geciktirmenin yolları
Ailesinde diyabeti olanlarda, fazla kilolu şahıslarda, gerilim altında yaşayanlarda diyabet riskinin fazla olduğunu belirten Prof. Dr. Kaptan, “Diyet, olağan beden yükünü korumak, fizikî aktivite, tütün kullanmasından kaçınmak, ilaç tedavisi ve tertipli tarama, komplikasyonların tedavisi ve bakımı ile diyabetin makus neticelerindan kaçınılabilir yahut geciktirilebilir” diyor. Kaptan bu yolları ise şöyleki sıralıyor:
1. Sağlıklı diyet yapın: Çok kilolar birfazlaca hastalığa niye olduğu üzere diyabeti de tetikliyor. Fazla kilolardan kurtulmak hem diyabet tıpkı vakitte başka hastalıkların önlenmesine yardımcı oluyor. Fakat süratli kilo vermeye çalışmayın ya da toplumsal medyada gördüğünüz her diyeti uygulamayın. Bunun için bir uzmandan dayanak almakta fayda var.
2. Olağan kilonuzu koruyun: Fazla kilolarından arınan ya da fazla kilolu biri değilseniz mümkün olduğunca olağan kilonuzu muhafazaya çalışın. Bilhassa yaş ilerledikçe kilo vermek sıkıntı olabilirken, kilo almak da kolaylaşıyor. Tip 2 diyabet, sağlıklı bir diyet, sistemli fizikî aktivite ve olağan kilonun korunması ile sonlandırılabilir.
3. Fizikî aktiviteyi ihmal etmeyin: Fizikî aktivite sıhhat için gerekli uygulamalardan. Her yaşta ve her kısımdan kişinin muhtaçlığı olan hareket fizikî aktivitelerle sağlanmalı. Aktivite çeşitleri yaşa nazaran farklılık gösterebilir. Yürüyüş olabileceği üzere hekiminizin teklifiyle vücudunuzu olumsuz manada zorlamayacak aktiviteleri de yapabilirsiniz.
4. Sigara kullanmasından kaçının: Tütün kullanması, Tip 2 diyabeti de şiddetlendiren kıymetli olumsuz faktörlerden biri. Bilindiği üzere sigara sıhhate ziyanlı. Lakin Tip 2 diyabeti olanlar için fazlaca daha ziyanlı olduğu biliniyor. Diyabetin en kıymetli makûs tesiri damar sertliğine yol açması. Hakikaten biroldukça bilimsel çalışmaya nazaran, sigaranın diyabetlilerde böbrek yetmezliği, görme bozukluğu, ayak ülserleri üzere durumların oluşmasına yol açtığı ve ampütasyona kadar gidebilme riski oluşturduğu söyleniyor. Kalp krizi riskini artırdığı da bir daha bu çalışmalarda belirtiliyor. Bu niçinle sigaradan uzak durulmalı.
5. Bilinçlendirme çalışmalarına katılın: Gerek Dünya Sıhhat Örgütü gerekse Memleketler arası Hemşireler Birliği diyabette tedbire ve komplikasyonları giderme, geciktirmede bakımın kıymetini vurguluyor. Bu açıdan bakıldığında diyabetli bireylerin eğitimi yardımıyla bireylerin tedavi sarfiyatları ile tedavi sırasında yapılabilecek yanılgıların da azaltılabileceği gerçeği ile hemşirelerin iktisada katkısı da vurgulanıyor. Verilen bakım ve eğitim yardımıyla değişen teknolojinin sunduğu imkanlara adaptasyon sağlanabilecek, diyabetli bireyler hem ruhsal tıpkı vakitte fizikî olarak kendilerini daha âlâ hissedebileceklerdir. Diyabetli bireylerde eğitim sürecine ailelerin de iştiraki temeldir. Diyabet eğitiminde hemşirelerin rolü hem ülkemizde tıpkı vakitte dünyada kıymetli bir boyut kazandı. Hemşireler diyabetli bireylerin ve ailelerinin bilgi seviyelerini tespit ettikten daha sonra eğitimin planlanmasını, diyabetlerini denetim altında tutma kabiliyetlerinin kazanmasını sağlamada kritik bir rol üstleniyor. Siz de bu bahisteki bilinçlendirme çalışmalarına katılarak diyabet ve bakımı ile ilgili değerli bilgilere ulaşabilirsiniz.
Sağlıklı bir diyet, sistemli fizikî aktivite, olağan beden yükünü korumak ve tütün kullanmasından kaçınmakla, Tip 2 diyabetin başlamasının önlenebileceğini yahut geciktirilebileceğini belirten Prof. Dr. Gülten Kaptan, bu yollarla ilgili teklifler sıralıyor. Bu yılın teması diyabet bakımına erişim olan 14 Kasım Dünya Diyabet Günü’nde diyabete karşı farkındalığın arttırılması için farklı aktivitelerin yapıldığını belirten Kaptan, bu yıl bayanların mavi oje sürerek, adamların ise mavi gömlek giyerek davete katılabileceklerini belirtti.
Dünyada 422 milyon insan diyabet hastası
Dünya Sıhhat Örgütüne bakılırsa, diyabetli kişi sayısı 1980’de 108 milyon iken bu sayı 2014’te 422 milyona yükseldi. Yaygın görülme oranı, düşük ve orta gelirli ülkelerde yüksek gelirli ülkelere göre daha süratli artıyor. Diyabetin körlük, böbrek yetmezliği, felç ve kalp krizinin değerli bir sebebi olduğunu tabir eden Kaptan, dünyada diyabet hastası olan kişi sayısının giderek arttığını belirterek şunları söylüyor: “Dünya Sıhhat Örgütüne nazaran, dünya çapında yaklaşık 422 milyon insan diyabet hastası olup, çoğunluğu düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor ve her yıl 1,6 milyon mevt direkt diyabete bağlanıyor. Hem hadise sayısı tıpkı vakitte diyabet yaygınlık oranı son birkaç yılda istikrarlı bir biçimde artıyor. Bu durum diyabetin evvela önlenmesine tartı verilmesini ve diyabet varsa idaresinin ne derece kıymetli olduğunu vurguluyor. Bu niçinle 2025 yılına kadar diyabet ve obezitedeki artışı durdurmak için global olarak kabul edilmiş bir gaye var. Diyabetle yaşayan beşerler içinse insülin de dahil olmak üzere uygun fiyatlı tedaviye erişim, hayatta kalmaları için kritik değere sahip. Diyabetli bireyler, durumlarını yönetmek ve komplikasyonlardan kaçınmak için daima bakım ve takviyeye gereksinim duyarlar. Kelamı edilen bakım bilhassa hemşireleri ve diyabet hemşirelerini yakından ilgilendiriyor. Tüm sıhhat alanlarında olduğu üzere hemşireliğin içerdiği hasta idaresi, bakım, idare ve eğitim rolleri kronik hastalıklardan biri olan diyabette de anahtar rol oynuyor.”
Tip 2 diyabeti önlemenin yahut geciktirmenin yolları
Ailesinde diyabeti olanlarda, fazla kilolu şahıslarda, gerilim altında yaşayanlarda diyabet riskinin fazla olduğunu belirten Prof. Dr. Kaptan, “Diyet, olağan beden yükünü korumak, fizikî aktivite, tütün kullanmasından kaçınmak, ilaç tedavisi ve tertipli tarama, komplikasyonların tedavisi ve bakımı ile diyabetin makus neticelerindan kaçınılabilir yahut geciktirilebilir” diyor. Kaptan bu yolları ise şöyleki sıralıyor:
1. Sağlıklı diyet yapın: Çok kilolar birfazlaca hastalığa niye olduğu üzere diyabeti de tetikliyor. Fazla kilolardan kurtulmak hem diyabet tıpkı vakitte başka hastalıkların önlenmesine yardımcı oluyor. Fakat süratli kilo vermeye çalışmayın ya da toplumsal medyada gördüğünüz her diyeti uygulamayın. Bunun için bir uzmandan dayanak almakta fayda var.
2. Olağan kilonuzu koruyun: Fazla kilolarından arınan ya da fazla kilolu biri değilseniz mümkün olduğunca olağan kilonuzu muhafazaya çalışın. Bilhassa yaş ilerledikçe kilo vermek sıkıntı olabilirken, kilo almak da kolaylaşıyor. Tip 2 diyabet, sağlıklı bir diyet, sistemli fizikî aktivite ve olağan kilonun korunması ile sonlandırılabilir.
3. Fizikî aktiviteyi ihmal etmeyin: Fizikî aktivite sıhhat için gerekli uygulamalardan. Her yaşta ve her kısımdan kişinin muhtaçlığı olan hareket fizikî aktivitelerle sağlanmalı. Aktivite çeşitleri yaşa nazaran farklılık gösterebilir. Yürüyüş olabileceği üzere hekiminizin teklifiyle vücudunuzu olumsuz manada zorlamayacak aktiviteleri de yapabilirsiniz.
4. Sigara kullanmasından kaçının: Tütün kullanması, Tip 2 diyabeti de şiddetlendiren kıymetli olumsuz faktörlerden biri. Bilindiği üzere sigara sıhhate ziyanlı. Lakin Tip 2 diyabeti olanlar için fazlaca daha ziyanlı olduğu biliniyor. Diyabetin en kıymetli makûs tesiri damar sertliğine yol açması. Hakikaten biroldukça bilimsel çalışmaya nazaran, sigaranın diyabetlilerde böbrek yetmezliği, görme bozukluğu, ayak ülserleri üzere durumların oluşmasına yol açtığı ve ampütasyona kadar gidebilme riski oluşturduğu söyleniyor. Kalp krizi riskini artırdığı da bir daha bu çalışmalarda belirtiliyor. Bu niçinle sigaradan uzak durulmalı.
5. Bilinçlendirme çalışmalarına katılın: Gerek Dünya Sıhhat Örgütü gerekse Memleketler arası Hemşireler Birliği diyabette tedbire ve komplikasyonları giderme, geciktirmede bakımın kıymetini vurguluyor. Bu açıdan bakıldığında diyabetli bireylerin eğitimi yardımıyla bireylerin tedavi sarfiyatları ile tedavi sırasında yapılabilecek yanılgıların da azaltılabileceği gerçeği ile hemşirelerin iktisada katkısı da vurgulanıyor. Verilen bakım ve eğitim yardımıyla değişen teknolojinin sunduğu imkanlara adaptasyon sağlanabilecek, diyabetli bireyler hem ruhsal tıpkı vakitte fizikî olarak kendilerini daha âlâ hissedebileceklerdir. Diyabetli bireylerde eğitim sürecine ailelerin de iştiraki temeldir. Diyabet eğitiminde hemşirelerin rolü hem ülkemizde tıpkı vakitte dünyada kıymetli bir boyut kazandı. Hemşireler diyabetli bireylerin ve ailelerinin bilgi seviyelerini tespit ettikten daha sonra eğitimin planlanmasını, diyabetlerini denetim altında tutma kabiliyetlerinin kazanmasını sağlamada kritik bir rol üstleniyor. Siz de bu bahisteki bilinçlendirme çalışmalarına katılarak diyabet ve bakımı ile ilgili değerli bilgilere ulaşabilirsiniz.