Çin’in yol haritasını hangi kurumlar çiziyor?

Klause

New member
Çin Halk Cumhuriyeti’nin en değerli siyasi buluşması olarak kabul edilen İki Toplantı, 4 Mart’ta başşehir Beijing’deki Büyük Halk Sarayı’nda başlayacak. Çin kamuoyunda “lianghui” olarak bilinen İki Toplantı Çin Halk Ulusal Kongresi (ÇHUK) ve Çin Halk Siyasi Müracaat Konferansı’nın (ÇHSDK) toplantılarını belirtmek için kullanılıyor. Sırasıyla Çin’in en üst seviye yasama ve siyasi müracaat organı hakkında bilinmesi gerekenleri CRI Türk okuyucuları için derledik:

ÇİN ULUSAL HALK KONGRESİ

Çin Anayasası’na göre tüm güç halka ilişkin olmakla birlikte, halkın gücünü kullandığı organlar Ulusal Halk Kongresi ve her seviyedeki mahallî halk kongreleridir. Devlet gücünün en yüksek organı olarak bilinen Ulusal Halk Kongresi, Çin Halk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanını ve Başbakanı seçme yetkisine sahip.

Yasa çıkarma, Çin anayasasını değiştirme ve anayasanın uygulanmasını denetleme yetkisine sahip olan Ulusal Halk Kongresi, kanunlara bakılırsa 35 seçim ünitesinden seçilen milletvekillerinden oluşmaktadır. Seçim üniteleri de kendi ortasında vilayetlerin halk kongreleri, özerk bölgeler, direkt merkezi hükümete bağlı belediyeler, Çin Halk Kurtuluş Ordusu (ÇHKO), Hong Kong Özel İdari Bölgesi, Makao Özel İdari Bölgesi ve Taiwan yurttaşlardan oluşur.

Teknik olarak nüfusu küçük olan vilayetler ile özerk bölgelerden seçilen milletvekili sayısı 15’ten az olamazken, nüfusu son derece az olan etnik kümelerden dahi en az bir vekil Ulusal Halk Kongresi’nde yer almalıdır.

Üç bine yakın vekilin bulunduğu Ulusal Halk Kongresi’nin seçimlerini halkın seçtiği mahallî temsilcilerin oyları ile belirlenir. Çin’de teknik olarak 18 yaşını doldurmuş tüm vatandaşlar seçme ve seçilme hakkına sahiptir ve milletvekili 5 yıllık bir periyot için vazife yapar.

Ulusal Halk Kongresi’nin dinamikleri kurumu Batılı benzerlerinden ayırır. Örneğin, Ulusal Halk Kongresi’nin oturumu yılda bir sefer ekseriyetle mart ayında gerçekleşirken, Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi başka yasama nazaranvleri için yaklaşık iki ayda bir defa toplanır.

Ulusal Halk Kongresi’nde Çin Başbakanı merkezi hükümet ismine bir çalışma raporu sunar. Bu rapor, özetle evvelki yasama yılına ait hükümetin tecrübelerini ve geleceğe ait yol haritasını içerir.

ÇİN HALK SİYASİ MÜŞAVERE KONFERANSI

Çin Halk Siyasi İstişare Konferansı; iktidar partisi Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP), tüm demokratik partilerin, partisi olmayan kişiselyetlerin, kitle örgütlerinin, tüm etnik kümelerin, toplumsal sınıf liderlerinin, Hong Kong Özel İdari Bölgesi’nin, Makao Özel İdari Bölgesi’nin, Taiwan temsilcileri ile özel davetlilerden oluşur.

Çin Halk Siyasi Müracaat Konferansı Ulusal Komitesi Çin siyasi sistemindeki en üst müşavere organı olduğu için temsilciler 5 yıllığına seçilir. Platform, devletin ulusal iktisat siyaseti üzere hayati konularda danışmanlık rolünü üstlenir.

Çin Halk Siyasi Müracaat Konferansı, siyasi kararlar alınmadan evvel istişarelerde bulunur, çabucak sonrasında Ulusal Halk Kongresi siyaset kararlarını onaylar ve son olarak hükümet alınan politik kararları hayata geçirir.

Çin’e has bir siyasi kurum olan Çin Halk Siyasi İstişare Konferansı sosyalist demokrasinin ayırt edici platformları içinde yer alır. Müzakere, etkileşim ve irtibat istişarelerin tamamlayıcı özellikleri içinde yer alır.

Hibya Haber Ajansı
 
Üst